Hemen hemen her devlet yönetiminde bulunan partiler çeşitli yasaklar koymuşlardır. Bu yasaklar karşısında halk, çeşitli pasif hareketlerde bulunmuşlardır.
Demokrat Parti, iktidar olduktan sonra Adnan Menderes bazı yanlışlıklarda bulunmuştur.
1-Halkı iki gruba ayıracak ve geçenlerin isim, soyadları yer alan VATAN CEPHESİ kurulmuş ve bu gruba kayıtlara başlamıştı. O günlerde televizyon yoktu. Her radyo haberlerinin sonunda, Vatan Cephesine geçenlerin isim ve soyadları dinlenirdi. Artık, ölenlerin bile isimleri Vatan Cephesine geçenler arasında sayılmaya başlanmıştı.
Kahvehaneler vatan cepheliler ve vatan cephesine girmeyenlerin kahvehanesi diye ikiye ayrılmıştı.
2-Gazetelere sansür konmuştu. Bazı köşe yazarlarının köşesi, yazının uzunluk-kısalığına göre boş olarak gazete basılır, satışa sunulurdu. Halk, yasağa tabi bir yazının olduğunu anlardı.
3-Nuri Demirağ’ın UÇAK Fabrikasının önce uçak ihracatı yasakladı. Sonra da fabrika 1952 yılında kapatıldı.
4-Traktör ve basma fabrikalarımız kapatıldı.
5-Avrupa ülkelerini, gerimizde bırakabilecek, büyük bir proje olan KÖY ENSTİTÜLERİ, kapatıldı.
Menderes dönemindeki yasaklar ve kapatılan yerler, ABD baskısı sonucu meydana gelmiştir.
6- Atatürk ve İnönü döneminde ülkemize, genellikle Mısır ülkesinde çekilen sinema filmleri gelir dublaj yoluyla Türkçeleştirilirdi. Filmlerde şarkılar Arapça idi. Ancak Arapça şarkılar yasaklandığından, Sadettin Kaynak, Arapça şarkıların yerine besteler yapar, bu besteler dublajda kullanılırdı.
7-İnönü döneminde, gericilik ve irticaya karşı 1925 yılında Takriri Sükûn Kanunu çıkarılmıştı. Ancak 1929 yılında yürürlükten kaldırılmıştır.
8-1980 darbesinde, siyasilere, siyaset yasağı konmuş, iktidar halkın eline geçince siyasi yasaklar kaldırılmıştır.
Benim, yaşamda aklımda kalanları siz değerli okuyuculara sunmak istedim. Pek tabii ki başka yasaklar ve kapatmalar olabilir.
Orhan YALKIN
