Asıl konuya geçmeden önce bildiğim bir konu üzerinde kısaca duracağım. İkinci Dünya Savaşı başladığında 8, bittiğinde 14 yaşlarındaydım. İnönü, ülkemizi savaşa sokmadı ama kuvvetli bir ordu elde tutmak için çok genç silah altına alınmıştı. Asker sayısı o kadar çoktu ki mevcut kışlalar erleri barındırmaya yetmemiş, koğuş olarak bazı camiler kullanılmıştı. Bizim eve yakın Ağa camii de bu amaçla kullanılmıştı. Erler eğitim dönüşlerinde postallarını çıkarır yatmak için camiye girerlerdi. Kışlalar kâfi gelmediğinden sokakta mı yatacaklardı? Camiler hiçbir zaman koğuş dışında kullanılmadı ve ahır olarak hiç kullanılmadı.
Asıl konuya geçelim.
Ben ekonomistim.
Yıllarca Gaziantep Ticaret Lisesinde Ekonomi, Sanayi ve Banka üzerine dersler verdim. Genel olarak Enflasyonu, piyasada yerli paranın ihtiyaçtan fazla olması şeklinde tanımlayabiliriz.
Eskiden kefeli teraziler vardı. Şöyle düşünelim: Kefenin birine, tedavüldeki nakit banknotları, çek, senet, virman suretiyle yapılan işlemleri koyalım. Diğer kefeye de mevcut emtia, üretimi ve hizmetleri yerleştirelim. Eğer terazinin horozları karşı karşıya gelmişse ekonomide her şey normal gidiyor demektir. Emtia ve üretimin bulunduğu kefe aşağıda ise, malların fiyatı düşer; diğer kefe ağır gelirse emtia fiyatları artar ki enflasyon denir, buna da.
Okullarda vergi ahlakı verilmediğinden çok kimse kendi menfaatini, ülke menfaati üzerinde tutmasından, kira sözleşmelerinde kira az gösterilip, ayrıca senet yapanlara diğer taraftan satıcıların birçoğu satış belgesini vermediğine rastladığımızdan anlıyoruz.
Peki enflasyondan nasıl kurtulunacak?
Yerli para, efektif ve döviz karşısında değer kaybetmesi, piyasada ihtiyaçtan fazla yerli para olduğunu gösterir. Emisyondan vazgeçilmesi başta gelen unsurdur.
İç ve dış borcumuz çok olmasa, 1942 yılında çıkarılan Varlık Vergisi gibi, toplanan yerli paranın imha edilmesi şartıyla, bir vergi, geçici olarak çıkarılabilir.
İthalatın artış sebeplerinden biri de göçmenlerdir. Göçmenler ülkelerine gönderilebilir.
Özellikle gıda ihtiyacımızın ithaline son vermek için tarım desteklenebilir
Kamuda, büyük ölçüde tasarrufa gidilebilir.
Bütün alışverişle, banka kartı ile yapılmalıdır. Zaten işçiler, memurlar, emekliler aylıklarını banka kanalıyla almaktalar. Tüccar ve sanayiciler, esnaflarında banka hesapları var.
Serbest ekonomi, eğitimini almadan uygulandığı için, bünyemize bir türlü uymamıştır. Aynı mal birçok market ve bakkallarda farklı fiyatlarla satılmaktadır. Eskisi gibi Milli Korunma Kanuna benzer yasa çıkarılabilir
Fahri Trafik Müfettişleri gibi, belge satış ve hizmetlerden dolayı satış belgesi vermeyenleri ihbarı için Fahri Maliye Müfettişliği ihdas edilebilir.
Gerekli bazı kararlar alınmadıkça, yüksek politika faizi devam ettikçe yatırım çok aza düşer. Enflasyon hızı yavaş yavaş ilerler. Faizlerin kolaylıkla düşürüleceğine insan inanamıyor. Çünkü bu sefer yerli paradan kaçış başlayacağından toprak, efektif-döviz, altın fiyatlar yükselir. Bu da enflasyonun hızlanacağı demektir.
Ekonomimiz zor durumda. Önemli olan bu sıkıntılı günleri kolaylıkla atabilmemizdir.
Orhan YALKIN
