Son zamanlarda herkesin zorlandığı bir konu haline gelen ilişki kurmak. Sadece partnerler arasında değil, evde, okulda, işte birçok alanda hayatımızın önemli bir yerini kapsıyor. İlişki kurmak neden bu kadar önemli? Her şeyden önce karşı tarafı anladığımızı ve iletişim kurabildiğimizi gösteren iletişim yoludur. Anlamak ve anlaşıldığını hissetmek insanı rahatlatan bir özelliktir. Tabu oyunu gibi düşünebiliriz; bir kelimeyi anlatırken bazen güçlük çekeriz ve strese sebep olan uyaranlar ortaya çıkar. Ancak kendimizi düzgün ve sakince ifade edebildiğimizde kaygı duymayız ve anlaşıldığımızı hissedebiliriz. Çünkü karşı taraf bizi anladığına dair iletişim becerilerini kullanıp olumlu cevap verebilir.
Girdiğimiz ortamlarda veya çalıştığınız işte bulunmamak istememizin en önemli sebeplerinden biri anlaşılmadığımızı hissetmek. Beni anlayan insanlar varsa kendimi daha rahat ifade edip, filtresiz bir şekilde paylaşım yapabiliyorum. Ancak anlaşılmadığım ortamda konuşmayıp sessizleşip içime kapanabiliyorum. Sağlıklı iletişimin olmamasının sebeplerinden biri de kullandığımız dil çok önemlidir. Hep karşı tarafı suçlayacak dil kullandığımızda kendini savunma tarafına geçer ve kalkan oluşturur daha sonrasında bu engeli aşmak işi zorlaştırır. O yüzden kendi zorlandığınız noktaları -ben dili ile ifade etmek daha sağlıklı olacaktır. Ben dili kendi duygularınız ile ilgili sorumluluk almayı hedefler. Sen bunu yaptın bu yüzden böyle oldu demek yerine ben böyle hissettim o yüzden böyle davrandım demek kendinizi daha sağlıklı ifade etmenizi sağlar.
Her zaman her koşulda karşı tarafı olduğu gibi kabullenemeyebiliyoruz. Sizin de kendinize ait duygu-düşünceleriniz ve hisleriniz olduğunu ifade etme özgürlüğüne sahipsiniz. Empatik yaklaşmak önemli ancak kafanıza uymayan şeyler olduğunda bunu ifade etmek açık bir dille ve neden uymadığını söyleyebilmek ve ortak çözüm yolları aramak sağlıklı iletişimin önemli bir köprüsüdür.
Ne söylediğimiz değil nasıl söylediğimiz çok önemlidir. İsterseniz dünyanın en güzel şiirini yazın kendinizi ifade ederken yanlış becerilerle iletişim kuruyorsanız bunun pek bir anlamı olmaz. Kendinizi ifade ederken kullandığınız dil, ses tonu, beden dili çok önemlidir. Birçok yanlış anlaşılmaya sebep olur. Seni seviyorum demek istersiniz, ama karşı taraf sizin bakışlarınızdan ve davranışlarınızdan bunu ifade etmek istemediğinizi kolaylıkla anlayabilir. Olumsuz bir dil kullanmak iletişimin tıkanmasına sebep olur. İletişim kurarken olumlu dil her zaman daha baskın olmalıdır. Örneğin; Bugün yaptığın yemek kötü olmuş tatsız tuzsuz demek yerine 3 gün önce yaptığın yemek çok lezzetli olmuştu demek daha olumlu bir dille kendinizi ifade etmenizi sağlar.
Kiminle iletişim kurarsak kuralım bu insanların sevdiğimiz ve sevmediğimiz özellikleri olacaktır. Sizin hakkınızda onların da sahip olduğu düşünceler olacaktır. Genelde beynimiz olumsuz düşünmeye odaklıdır. O yüzden karşı tarafın sevmediğimiz özelliklerine daha çok odaklanıp düşünürüz. Artı yönlerini ve eksi yönlerini bir kağıda yazıp bu kişinin sizin için doğru kişi olup olmadığını keşfedebilirsiniz. Benim için önemli olan iletişim kurduğum kişi ile ne hissettiğimi rahatça paylaşabilmek. Beni yanlış anlar mı? Bunu söylersem kırılır mı? Diye düşünmek yerine senin söylediklerinden ben şunu anlıyorum yanlış mı düşünüyorum eğer yanlış düşünüyorsam sebebi ne olabilir diye konuşabilmeliyim. O zaman karşı tarafında düşünmesini sağlamış oluruz. İletişim tek taraflı değildir iki tarafında aktif rol oynadığı bir araçtır. Harvard Mutluluk Araştırması diyor ki insanın mutlu olmasının en önemli yanı derin ve anlamlı ilişki kurabilmesidir. İlişki kurduğumuz kişi sayısından çok nasıl ilişki kurduğumuz ve bu ilişkideki sevgi dilinin önemine vurgu yapıyor. İlişkilerimizin sağlam temeller üzerine kurulması bizim tutum ve davranışlarımızın da ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Sağlıklı iletişim kurabilmek için; Kendi değer yargılarımızı belirleyip, neyi sevip sevmediğimizi, nelere önem verdiğimizi karşı tarafa belirtmeliyiz.
KLİNİK PSİKOLOG SERRA YALKIN
