Sevgili Dostlarım,

Geçenlerde okuyucularıma hangi konularda yazmamı istediklerini sordum. Başlıktaki konu geldi.

Öğrenilmiş çaresizlikler ve bunların yarattığı sınırlayıcılar nasıl aşılır?

Cevap şurada gizli: Öğrendiklerimizi bırakıp yeni öğrenmeler edinerek.

“Bilgi sahibi” bir birey olarak bu cevabı ilk duyduğumdaki tepkim şu olmuştu;

“Öğrendiklerimi unutacaksam bunları niye öğrendim o halde??”

Bu konu üzerinde düşünüp araştırınca kaynağındaki mesajın farklı bir şey olduğunu anladım. Anladığımı sizinle paylaşayım.

Öğrendiklerini unutup yeni öğrenmeler edinme -İngilizce’deki ifadesi daha basit:Unlearning- aslen bildiğiniz “bilgileri“ unutmanızı önermiyor. Aksine, şimdiye kadar edindiğiniz bilgilerle kendinize yeni bir “bilgelik” hali oluşturmanızı salık veriyor. Yani yaşamınızı, şimdiye kadar yaşadığınızdan daha “farklı” şekilde yaşamanızı öneriyor. Bilgi birikiminizi de bu yeni “yaşam şeklinizin” hizmetine sunmanızı tavsiye ediyor.

Bir örnek verelim;

İşinizde teknik olarak çok iyi olduğunuzu düşünün. Hatta o kadar iyisiniz ki dünyadaki sayılı kişiler arasındasınız. Ancak bu “teknik bilgi” sizin bulunduğunuz her yerde başarılı olabileceğiniz anlamına gelmiyor. Sizdeki bilgiye ihtiyacı OLMAYAN, buna pek de ehemmiyet VERMEYEN bir kuruma, “başka yerde iş bulamam, emekliliğime de bir kaç sene kaldı zaten, gireyim şuraya da enekliliğimi hak edene kadar vakit geçireyim” diye girerseniz, bırakın başarılı olmayı, çaresizlik içinde çırpınır durursunuz. Buradaki “öğrenilmiş çaresizliği” gördünüz mü? “Başka yerde iş bulamam, emekliliğimi alayım da gideyim bu diyarlardan” tadındaki potansiyelinizi kısıtlayan düşünce. Burada bırakmanız gereken bilgi, mesleki bilginiz değil, “başka yerde iş bulamam” öğrenilmişliği.

Anlatabildim mi?

Kendinizi öğrenilmiş çaresizlikler ve kısıtlayıcı düşünceler içerisinde debelenirken bulduysanız önerim, durmanız, derin bir nefes almanız ve içinizdeki Bilge’ye sormanız:

“Kendimi özgürce ifade edebilmem ve içinde yaşadığım topluma yaşamımın sonuna kadar azami faydayı sağlayabilmem için seçeneklerim neler?”

Bırakın Bilge’niz yanıt versin.

Sevgiyle,