Merhaba Sevgili Okurlar,
Bu hafta servikal disk hernisi yani halk tarafından boyun fıtığı ile bilinen bir ortopedik problemden bahsedeceğiz. Boyun fıtığından önce, omurga anatomisinden kısaca bahsedelim.
Omurga, kafatasından başlayarak kuyruk sokumuna kadar 33 vertebra(omur) denilen kemikten oluşup vücudun dik durmasını sağlayan bir yapıdır. Boynumuz 7 adet vertebradan(C1-C7) oluşup ve omurlarımız arasında hareket edebilmesini sağlayan diskler yer alır. Omurlar, arasında bir adet yumuşak disk ve iki adet faset eklem ile birbirlerine bağlanırlar. Bağ dokusundan oluşmuş olan disk, bir omuru diğerine bağlayan en önemli yapı ve vertebraların(omurların) arasında bir yastık veya amortisör gibi görev yapar. Yani hareketlerimizi, boynumuzu-sırtımızı döndürülebilmemizi ve eğilmemizi sağlar. Diskin içerisinde ise nükleus pulpozus adı verilen ve jöle kıvamındaki yapı mevcuttur. Disk, yanlış ya da ters hareket yapma ya da ağırlık kaldırma gibi hareketlerle adaleler kasılır ve bu bağlar sıkışıp bu nedenlerle hasar gördüğünde sağlam olan dış halkası yırtılır ise içerisindeki kıkırdak doku yırtıktan dışarı çıkmakta ve sinirlerin ve omuriliğin yer aldığı boşluğa taşar. Ayrıca yaşlanmayla birlikte diskin merkez yapısı su içeriğini kaybetmeye başlayabilir ve diskin fonksiyonlarında bozulmaya yol açabilir. Bu tablo boyun bölgesinde görüldüğü zaman servikal disk hernisi (boyun fıtığı) olarak adlandırılır.
Servikal disk hernisi, lomber disk hernisinden (bel fıtığı) sonra en sık görülen omurga dejeneratif hastalığıdır. Boyun fıtığı (servikal disk hernisi), genellikle 30-40 yaşları arasında ve yaş arttıkça görülme oranı artar. En sık C5-C6 ve C6-C7 arasındaki disklerde görülür. Ayrıca sigara içenlerde görülme oranı daha yüksektir.
Boyun fıtığı, genellikle ağır kaldırma, travmalar, trafik kazaları, spor yaralanmaları, yüksekten düşme postür (duruş) bozukluğu, ters hareket yapma, uzun süreli bilgisayar-cep telefonu kullanımı gibi vücudunu çok kullanan kişilerde ortaya çıkabilir.
Servikal disk hernisi, çoğunlukla enseden başın arka kısmına yayılan tekrarlayıcı boyun ağrıları, kollarda uyuşma, boyundan kola uzanan ağrılar ve kollarda kuvvet kaybı olarak belirtiler görülebilir. Boyun fıtığı çok farklı şekillerde olabilir. Ağrı, bası altındaki sinir kökünün özel dağılımıyla koldan elin içine yayılabilir (C5-6 Biceps kası kuvvetsizliği gibi).
Boyun fıtığına tanı koymak için, en geçerli tetkik MR’dır(servikal). Hastadan iyi bir öykü alınarak ve iyi bir nörolojik muayene ile çekilen MR birlikte değerlendirilmelidir.
Tedavide servikal disk hernisi başlangıç aşamasında ve kuvvet kaybı, his kaybı, reflekslerde bozulma gibi nörolojik semptomlar ortaya çıkmadıysa, ağrı kesici, kas gevşetici ile istirahat uygulanması, egzersiz programı uygulanmasıdır. Fizyoterapistler germe, mobilizasyon, ultrason ve elektrikli kas uyarıcısı yöntemlerini de kullanılır. Eğer hastada belli nörolojik semptomlar ortaya çıkıp hastalığı çok ilerlediyse yani kollarında veya kol ve bacaklarında kuvvet kaybı başlamış ve ilerliyorsa, yürüme güçlüğü varsa, idrarını ve büyük abdestini tutamıyorsa, hekim bu durumun hastası için riskli olduğunu düşünüyorsa cerrahi önerilebilir. Cerrahi operasyondan sonra takibi ve fizik tedavi programı (boyun kaslarını güçlendirici egzersizler gibi) yapılması önemlidir.
Boyun fıtığı, her hastalıkta olduğu gibi erken teşhis edilmesi önemlidir. Kendinizde boyun bölgenizde bir problem olduğunu hissediyorsanız iletişim adreslerimden bana veya en yakın bir uzmana gözükmelisiniz.
Herkesin geçmiş bayramını kutlar ve sağlıklı, mutlu, ağrısız günler dileğimle...
