Gaziantep’te 1940’lı yıllarda ilköğretim üzeri dört ortaöğretim kurumu vardı. Gaziantep Lisesi, Erkek Sanat Enstitüsü, Kız Enstitüsü, Ticaret ortaokulu. Bu okullardan bir kısmının ismi sonradan değiştirilmiştir. Ticaret Lisesi ise 1950 yılında açılmıştır.
***
Bu yazımda siz okuyucularıma Ticaret Ortaokulundan bahsedeceğim.
Bugün bir sanayi ve ticaret şehri olan Gaziantep’te, Ticaret Ortaokulu 1942 yılında açılmıştır.
Okul binası olmadığından okul olarak, Atatürk Bulvarında şimdi Arı pasajının olduğu yerde ki 5 odalı, bir zamanlar Gaziantep Belediye Başkanlığı yapmış Mehmet Ali Kayaalp’a ait bir Antep evi tahsis edilmişti.
Bu beş odadan biri öğretmenler odası, biri müdür odası diğer üçü de sınıf olarak kullanılmıştır.
Ders müfredat programında belirtilen derslerden biri de daktilografi idi ki bu ders, bilgisayar çıktıktan sonra kaldırılmıştır.
Her öğrenci, özel olarak yapılmış masa üzerinde ki daktilo makinesinin başına geçer, uygulamalı olarak dersler işlenirdi. Bu masa ve daktilo makineleri 3 sınıfın hiçbirine konamayacağından, okul bahçesinde ki mutfak, daktilografi salonu olarak kullanılırdı.
1942 yılında açılan okulun bugün hayatta olmadıkları ilk öğrencileri, anmak amacıyla sizlere sunmak isterim. Elbette akrabaları çıkacaktır:
Mehmet Dağlı, Selahattin Kalelioğlu, M. Hayri Genç, Mahmut Erkent, Mehmet Saygılı, Emenullah Akdoğan, Bahettin Teymur, Ahmet Saygılı, Mehmet Turan Kirişçi, Mehmet Hanifi Ateş, Kemal Can, Burhanettin Kınay, İhsan Ercan, Cemil Ercan, Bekir Sıtkı Akman (Mısırlıoğlu), Mahmut Ulusoy.
Ticaret Ortaokulunun bu ilk öğrencilerinin birçoğu okulu bitirmeden çalışma hayatına atılmışlardır. Anımsadığım kadarıyla sizlere sunmak istiyorum:
Kemal Can, evleri Kepkep sokaktaydı. Okuldan ayrılıp bir matbaada çıraklıkla çalışmaya başlamış ve mürettiplik yapmıştır. Yaşamının son deminde Ankara’da MTA’ın matbaasında çalışmış, buradan da emekli olmuştur.
Cemil Ercan, evleri Karatarla camisinin arkasındaydı. Babası evin bir bölümünü dükkân yapmış burada imal ettiği sabunları satardı. Cemil, Hakkı ve Cevat adlarında üç kardeş idiler. Birlikte bir iş yapmak amacıyla, Cemil ercan’ın Ankara’ya taşındığını, orada Beypazarı maden sularının işletmeciliğini almış olduğunu anımsıyorum.
M. Hayri Genç, babası ile birlikte, manifaturacılık işiyle uğraşırdı. Kardeşi Ömer Genç de aynı okulda okumuştur.
Bahattin Teymur, fakir bir aile çocuğuydu. Okuldan ayrılınca boynuna asılı bir tahtadan tabla içinde, dikiş ipliği, iğnesi gibi malları dolaşarak satardı. Daima “öyle fabrika kuracağım ki dumanı Bahattin Teymur yazacak” derdi. Çok iş yaptı ve zengin oldu.
Yanılmıyorsam Mehmet Dağlı, çok iyi bir boyacı ustası olmuştu.
Burhanettin Kınay, Foto Işık’ın oğludur. Foto Yıldız ismiyle bir dükkân açmış ve fotoğraf çekim ve tap işleriyle uğraşmıştır.
Mehmet Hanifi Ateş, hamamcılık, nakliyecilik işleriyle uğraştığını anımsıyorum.
***
Gaziantep Ticaret Ortaokulu, 1949-1950 Eğitim ve Öğretim yılında, Ticaret Lisesi açılınca birleşmiş ve eğitim-öğretim birlikte yapılmaya başlanmıştır.
Orhan YALKIN