Yaz için sağlıklı beslenme önerileri
Yazın en sıcak günlerini yaşadığımız şu günlerde hızla artan hava sıcaklıkları birtakım sağlık sorunlarını da beraberinde getirmektedir. Sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısı artmakta ve vücudumuzda bu duruma adapte olmaya çalışmaktadır.Bu dönemlerde artan sıcaklıklar özellikle bebek, çocuk, yaşlı ve hamileler, tansiyon, kalp, şeker gibi kronik hastalıkları bulunan kişilerde sağlık sorunlarında artış gözlenmektedir. Sıcaklarda aşırı terleme sonucu vücuttan suyla beraber, sodyum, potasyum gibi mineraller de atılmakta buna bağlı olarakta bayılma hissi ,bulantı, halsizlik, nabız zayıflığı, yorgunluk ve dolaşım bozuklukları, doku ve organlarda oksijenlenmede azalma gibi sorunlara yol açabilmektedir.Yaz aylarında sıklıkla görülen sağlık problemlerinin azaltılmasında sağlıklı beslenme ve bu konuda toplumun bilinçlendirilmesi son derece önemlidir.
Kahvaltı günün en önemli öğünüdür. Yaz aylarında yapılacak kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler yerine de süt, taze sıkım meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çaylar tercih edilmelidir. Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı ,Trans yağlar içeren besinlerden uzak durulmalı trans yağlar kötü kolesterolü artırıp iyi kolesterolü düşürür. Vücuttaki inflamasyonu (iltihap) artırır.; yemeklerde bitkisel sıvı yağların kullanılmalı, yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara, fırın, kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemleri uygulanabilir.Vücut direncini artırmak ,halsizliği önlemek ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral alınmasını sağlamak için az ve sık beslenmeli ve öğün atlamamalısınız. Sıcak hava nedeniyle oluşan iştahsızlığın önüne geçmek ve sindirim sistemini rahatlatmak amacıyla hafif ve su oranı yüksek besinlere öncelik verilmelidir. Ayrıca aşırı sıcak yaz günlerinde mevsimine uygun taze sebze ve meyveler en iyi seçenektir. Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketilmesi gerekir.
Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için yeterli sıvı alımı önemlidir. Sıvı alımı, vücutta oluşan toksinlerin (zararlı öğeler) atılmasında, vücut fonksiyonlarının düzenli çalışmasında ve metabolizma dengesinin sağlanmasında önemli rol oynamaktadır. Vücutta artan terleme nedeni ile tüketilmesi gereken su miktarı kişinin ihtiyacına göre değişmekle birlikte diğer mevsimlere oranla daha fazladır yani en az 2,5- 3 litreye ulaşır. Bunu sadece su tüketerek karşılamak zor olabilir. Bunu sağlamaya yardımcı olacak meyveler de mevcuttur. Karpuz, kavun, şeftali, üzüm gibi su oranı yüksek meyvelere beslenmemizde yer vermemiz besinlerle su ihtiyacımızı karşılamaya yardımcı olacaktır bunun dışında sıvı alımının karşılanmasında kahve, çay ve gazlı içecekler gibi ödeme de sebep olan içeçekler yerine süt, ayran ve meyve suyu gibi içecekler tercih edebiliriz.
Besin zehirlenmeleri, aşırı sıcakların gözlendiği yaz aylarında artan hastalıklardan biridir.Özellikl dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulan potansiyel riskli besinler (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına özen gösterilmelidir. Bu havalarda enerjisi yüksek hamur işi tatlılar bizi rahatsız edebilir. Bunun yerine en ideal tatlılar sütlü tatlılar, meyveler ve dondurmadır. Dondurma hem süt içeriği ile iyi bir protein ve kalsiyum kaynağı hemde sıcak havalarda içimizi ferahlatıcı bir tatlıdır. Haftada 2-3 gün tercih edilebilecek tatlı olan dondurma sağlıklı bireyler tarafından kilo aldırma korkusu olmadan tüketebilir. Tabi ki miktarı kişiye göre değişmek sartıyla genel olarak 1-2 topu aşmamaya dikkat edelim .
Sıcak yaz aylarında özellikle virüslerden kaynaklanan bebek ve çocuklarda yaygın olarak görülen ishallerin önlenmesinde el temizliği ile sebze ve meyveleri yemeden önce iyice yıkamak çok önemli olup, ishali olanlar en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.
Soğuk çay tarifi
1 kupa yeşil çay(şeftali aromalı olabilir)/yada 1 şeftali ekleyebiliriz 1 şişe maden suyu Taze nane yaprakları 1 kabuk tarçın Yarım limon suyu (tercihe göre)Hazırlanışı: Tarçın ile demlenmiş soğumuş çayımız ile diğer malzemeleri birleştiriyoruz.Buzdolabında soğumaya bırakıyoruz. Buz ile birlikte servis edebilirsiniz.