Ekonomi

Hava ulaştırması anlaşması olan ülke sayısı 175'e ulaştı

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, "Hava ulaştırması anlaşması olan ülke 2003'te 81 iken 2024'te bu sayıyı 175'e yükselttik." dedi.

Uraloğlu, 7 Aralık Uluslararası Sivil Havacılık Günü dolayısıyla değerlendirmede bulundu.

Türkiye'nin, sivil havacılıkta, son 22 yılda dünyayı kendisine hayran bırakan bir başarı hikayesi yazdığını belirten Uraloğlu, şu ifadeleri kullandı:

"Türkiye gökyüzüne imzasını atmaya devam ediyor sloganı ile başladığımız Cumhuriyet'imizin 100. yılından itibaren sivil havacılık kapasitemizi en üst düzeye çıkararak ülkemizi dünya liderliğine taşıyacak stratejik adımlar attık. 2003'te 26 noktaya uçulurken iç hat uçuş noktalarını son 22 yılda yüzde 123 artırarak, 2024'te 58 noktaya ulaştırdık. Yozgat ve Bayburt-Gümüşhane olmak üzere iki havalimanımızın da yapımına devam ediyoruz. 2025'te mevcut yurt içi uçuş frekans sayımızı yüzde 10 artıracağız."

Uraloğlu, Türkiye'nin havacılık alanında küresel rekabette konumunun güçlendirilmesi ve hava yolu ulaşımında güvenli, konforlu, çevreye duyarlı ulaşım hizmetlerinin sağlanması hedefiyle çalıştıklarını vurguladı. Bu kapsamda birçok çalışma yaptıklarını dile getiren Uraloğlu, şu bilgileri paylaştı:

"2003'te 50 ülkede 60 noktaya uçarken bunu yüzde 480 artırarak, 2024'te 131 ülkede 348 noktaya çıkardık. Yakın zamanda Kuala Lumpur duraklamalı olarak Türk Hava Yolları (THY) İstanbul-Sidney seferleri başladı. Uzun süredir yaptığımız görüşmeler sonucunda Şili'nin başkenti Santiago'ya 18 Aralık 2024 itibarıyla THY ile İstanbul-Sao Paolo-Santiago hattında haftalık 4 frekans olarak seferlere başlamayı planlıyoruz. Böylelikle, THY, Şili'ye ilk kez sefer gerçekleştirecek. 2003'ten sonra 288 noktayı hizmete açmış olduk. Hava ulaştırması anlaşması olan ülke 2003'te 81 iken 2024'te bu sayıyı 175'e yükselttik."

Uraloğlu, Türkiye'de yolcu ve çevre dostu 50 havalimanının Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI) tarafından yürütülen Havalimanı Karbon Akreditasyonu (ACA) Programı kapsamında sertifika almaya hak kazandığını da anlattı.

"Yerli yazılımlarla dışa bağımlılıktan kurtulduk"

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ) tarafından yerli ve milli olarak geliştirilen hava trafik görüntüleme yazılımı İnteraktif Radar Analiz ve Data Ekranı'nın (İRADE) ülke havalimanlarında hizmet vermeye başladığını bildiren Uraloğlu, şu değerlendirmede bulundu:

"İstanbul Atatürk ve Çukurova havalimanlarında İRADE yazılımını kullanıma aldık, ilerleyen günlerde de Dalaman Havalimanı'nda kullanmaya başlayacağız. Bu yeni yazılım DHMİ bünyesinde çalışan hava trafik emniyeti elektronik personeli ve hava trafik kontrolörlerinin teknik bilgi, tecrübe ve bilgilerinden faydalanarak geliştirildi. İRADE, günlük yaklaşık 5 bin hava aracı tarafından kullanılan Türk hava sahasında hava trafik kontrol hizmetleri için vazgeçilmez bir araç. İRADE ile farklı kaynaklardan elde edilen kritik bilgileri tek ekranda toplayıp kullanıcıya sunan bir sistem kurmuş olduk. Yazılımımız sayesinde dışa bağımlılıktan kurtularak yerli teknoloji ürünlerinin önünü açtık."

Uraloğlu, sivil havacılık alanında dijitalleşmeyi odağa alıp "Kurumsal Dönüşüm Modeli" (KDM) adlı yeni bir sivil havacılık modeli oluşturduklarını anlatarak, bu modelin bir havacılık otoritesinin ihtiyaç duyabileceği tüm dijital altyapıyı, yapay zeka ve büyük veriyle birleştirerek sunduğunu dile getirdi.

Kıtaların kesişme noktasındaki, medeniyetlerin beşiği ve köprüsü Türkiye'nin, gökyüzü köprüleriyle dünyayı birbirine bağladığının altını çizen Uraloğlu, "Sivil havacılık sektöründe temel hedefimiz, havacılık emniyeti, güvenliği standartlarının en üst düzeyde uygulanması ve sektörde sürdürülebilir büyümenin sağlanmasıdır." diye konuştu.

Uraloğlu, insansız hava araçları (İHA) ile silahlı insansız hava aracı (SİHA) üretimi ve bu alanda ülkede bilgi birikiminin oluşmasının Türkiye için bir fırsat olduğunu vurguladı.

İHA'lara ilişkin bilgi veren ve bu alanda yapılan faaliyetlere de değinen Uraloğlu, şunları kaydetti:

"İHA uçuş izni başvuruları ve değerlendirme süreçlerinin elektronik ortamda hızlı şekilde gerçekleştirilmesine yönelik hazırlanan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) İHA Kayıt Sistemi Mülki İdare (Uçuş İzin) Modülü ile kullanıcılara hızlı ve verimli hizmet veriliyor. İHA Takip ve Trafik Yönetim Sistemi (İHATTYS) Projesi ile erişilebilir, karşılanabilir, verimli, emniyetli, çevre dostu ve dijital bir yaklaşım ile İHA'ların mevcut hava sahasına entegrasyonunu sağlamayı amaçladık. Böylece, İHA'ların yarattığı emniyet ve güvenlik sorunları ortadan kaldırıldı. Kasım sonu itibarıyla İHA pilot lisansına sahip kişi sayısı 1,6 milyona yaklaştı. İHA sayısı ise 80 bin 26. Dünyada İHA konusunda geliştirilen modelle operasyon ve seyrüsefer altyapısı anlamında lider ülke olmaya yönelik çalışmalarımız devam ediyor."

Sıcak hava balonu faaliyetleri

Uraloğlu, sıcak hava balonu faaliyetleri kapsamında, kasım ayı sonu itibarıyla 869 bin 758 turiste hizmet verildiğini, 118 sıcak hava balonu üretildiğini, 17 balon ihraç edildiğini söyledi.

"Bölgesel havacılık politikası" ve "sivil havacılıkta serbestleşme"nin hayata geçirilmesiyle Türk sivil havacılığı adına başarı öyküsünün yazılmasına devam edildiğini belirten Uraloğlu, "Hava yolu sektöründe yapılan çalışmalar neticesinde, Kasım 2024 sonu itibarıyla hava yolu işletme sayısı 14, hava taksi işletme sayısı 44, genel havacılık işletme sayısı 100, balon işletme sayısı 70, çok hafif hava aracı işletme sayısı 12 olmak üzere toplam hava ulaştırma işletmelerinin sayısı 240'a ulaştı." diye konuştu.

Uçak sayısı 725 oldu

Uraloğlu, 2003'te 489 olan toplam hava aracı sayısının yüzde 280 artışla, kasım ayı sonu itibarıyla 1856'ya yükseldiğini bildirdi.

2002'de 162 olan uçak sayısının yüzde 347,5 artışla kasım sonu itibarıyla 725'e, koltuk kapasitesinin yüzde 415 artarak 27 bin 599'dan 142 bin 147'ye ulaştığını aktaran Uraloğlu, şunları kaydetti:

"Bu dönemde kargo kapasitesi yüzde 794,5 artışla 302 bin 737 kilogramdan 2 milyon 707 bin 875 kilograma yükseldi. Kasım sonu itibarıyla sadece yolcu taşımacılığı yapan 8, sadece kargo taşımacılığı yapan 3 ve hem yolcu hem kargo taşımacılığı yapan 2 hava yolu işletmesi bulunmaktadır. Bu hava yolu işletmelerinde toplam 725 uçak bulunmakta olup, bahse konu uçakların 687'si (142 bin 147 koltuk kapasitesiyle) yolcu uçağı olarak, 38'i (2 milyon 707 bin 875 kilogram kargo kapasitesiyle) kargo uçağı olarak kullanılmaktadır. Kasım sonu itibarıyla toplam yolcu sayısı 214 milyon 232 bini aştı."