Hava Durumu

Tarihi sütunu sehpa yapmışlar

Tarihi Septimius Severus Köprüsü’nde yapılan restorasyon çalışmaları tartışmalara neden oldu. Aslına uygun olarak restore edilmeyen ve uygunsuz taşların kullanıldığı köprü çalışmasının altından skandal çıktı. Mimarlar Odası Gaziantep Şubesi ve Gaziantep Turizm Derneği tarafından yapılan basın toplantısında, köprü ihalesinin proje onayından önce yapıldığı, Anıtlar Kurulu başta olmak üzere müze ve KUDEB Daire Başkanlığından uzmanlar dahil edilmeden çalışma yapıldığı, tarihi taş ve sütunlar sökülerek yerine aslına uygun olmayan taşların kullandığını tespit ettiklerini belirttiler. Söz konusu alanda iş makineleri kullanılarak tarihi sütunların söküldüğü, sütunlardan bir tanesinin ise çalışanlar tarafından çay sehpası olarak kullanıldığı iddia edildi.

Haber Giriş Tarihi: 04.07.2019 20:47
Haber Güncellenme Tarihi: 04.07.2019 21:47
Kaynak: Haber Merkezi
https://www.gazeteekspres.com/
Tarihi sütunu sehpa yapmışlar

Tarihi Septimius Severus Köprüsü’nde yapılan restorasyon çalışmaları tartışmalara neden oldu. Aslına uygun olarak restore edilmeyen ve uygunsuz taşların kullanıldığı köprü çalışmasının altından skandal çıktı. Mimarlar Odası Gaziantep Şubesi ve Gaziantep Turizm Derneği tarafından yapılan basın toplantısında, köprü ihalesinin proje onayından önce yapıldığı, Anıtlar Kurulu başta olmak üzere müze ve KUDEB Daire Başkanlığından uzmanlar dahil edilmeden çalışma yapıldığı, tarihi taş ve sütunlar sökülerek yerine aslına uygun olmayan taşların kullandığını tespit ettiklerini belirttiler. Söz konusu alanda iş makineleri kullanılarak tarihi sütunların söküldüğü, sütunlardan bir tanesinin ise çalışanlar tarafından çay sehpası olarak kullanıldığı iddia edildi.

Mimarlar Odası Gaziantep Şubesi ve Gaziantep Turizm Derneği tarafından Araban’da yer alan Septimius Severus Köprüsü restorasyonuna ilişkin basın toplantısı düzenlendi. Düzenlenen toplantıya Mimarlar Odası Gaziantep Şubesi Başkanı Özgür Girişken, Gaziantep Turizm Derneği Başkanı Sıtkı Severoğlu, Mimarlar Odası Gaziantep Şube Yöneticileri ve çok sayıda basın mensubu katıldı. Toplantıda konuşan Mimarlar Odası Gaziantep Şube Başkanı Özgür Girişken, “Araban İlçe sınırları içerisinde yer alan Septimius Severus Köprüsü’nde yapılan restorasyon çalışmaları ile ilgili değerlendirmelerde bulunmak üzere bir araya geldik. Restorasyon uygulamaları, 150-200 yıldan bu yana tartışılan ve ne şekilde yapılması gerektiği konusunda tam anlamıyla bir uzlaşı sağlanamamış bir alandır. Restorasyon yapılırken eserin tamamen günün çizgileriyle yapılmasından tutun da yapının sadece elzem özelliklerine müdahale edilmesi gibi birçok restorasyon kuramı geldi geçti. Bu tartışmalar nedeniyle Türkiye’de ve dünyada sık sık tartışmalar yaşanıyor. En yakın örneklerden bir tanesinde Paris Notre Dame Katedrali yandığı sırada restorasyonun nasıl yapılacağı, kimler tarafından yapılacağı tartışılmaya başlandı. Tıpkı Türkiye’de olduğu gibi dünyada da hatalı, kamuoyunun benimsemediği türden restorasyon hataları oluyor.”

“PROJEYİ İNCELEME FIRSATI BULDUK”

“Türkiye restorasyon konusunda çok geride olan bir ülke değil. Erken Cumhuriyet Döneminden bu yana çalışmalar var. Teorik açıdan Türkiye iyi bir durumda olsa da uygulamada ciddi sorunlar yaşanabiliyor. 1850 yıllık Roma Döneminden kalma köprü söz konusu olduğunda, bunlar herhangi bir ulusa ya da millete ait kabul edilmiyor, insanlığın ortak mirası olarak kabul ediliyor. Esere yapılan müdahalelerin geri dönüşü yok. Köprünün kamuoyunun gündemine gelmesi ile birlikte 2013 yılından bu yana kadar olan projeler, yazışmalar, süreci büyük oranda inceleme fırsatı bulduk” diye konuştu.

“KÖPRÜNÜN FOTOĞRAFINA DAHİ ULAŞILAMAMIŞ”

Girişken’in konuşmasının ardından sunumda bulunan Gaziantep Turizm Derneği Başkanı Sıtkı Severoğlu, bir televizyon programında Güven İslamoğlu’nun restorasyon konusunda verdiği bilgiler üzerine harekete geçtiklerini belirtti. Severoğlu, “2011 yılından bu yana basında çıkan haberleri inceledik ve korkunç şeylerle karşılaştık. Gaziantep basınında kent turizmi ile ilgili önemli konuların konuşulması gerekirken, söz konusu olayın kent turizmin zarar vereceği yönünde endişeleri olan yetkililer var. Yesemek’te benzer bir skandal vardı, bu konunun kapatılması nedeniyle konunun ilgili yerlere ulaştırılmasını engelleniyor. Türkiye’de yapılan çalışmaları yasalara, prosedüre uygun şekilde yapmak zorundasınız. Restorasyon çalışmaları konusunda kural ve kanunlar var. Biz gördüğümüz basın kuruluşlarından önce Arkeolog Nezih Başgelen’in sosyal medya hesabı üzerinden paylaşmış olduğu bir fotoğrafı var. Yapılan köprü ile köprünün fotoğrafı karşılaştırıldığında ve sanat tarihi raporu incelendiğinde bu fotoğrafa dahi ulaşamadıkları görülüyor.”

KURUMLAR ÇALIŞMALARA NEDEN DAHİL EDİLMEDİ?

“Köprünün restorasyonu konusunda kurul, köprünün var olanı korunsun diyor. Beş ayrı kurul kararı ve bir yüksel kurul kararı sonunda köprü hale getirilmiş.  1800 yıllık köprü ile ilgili restorasyon çalışmalarının tüm adımlarının müze denetiminde yapılması gerekir. Gaziantep’te Kültür Bakanlığına bağlı Rölöve ve Anıtlar Kurulu var. Bunlardan ciddi şekilde destek alınması gerekirdi. Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kurulmuş KUDEB Daire Başkanlığı var. Onlarında ciddi destekler vermesi söz konusu. Tüm bu kurumlar çalışmalara dahil edilmiyor. Çalışma başlamadan taşlar geliyor, iş makineleri çalışıyor. Tarihi yapının zarar görmemesi için iş makinelerinin çalışması noktasında kuruldan izin alınması gerekiyor. Kuruldan hiçbir iznin alınmadığı görülüyor.”

“TARİHİ ESER ÇAY SEHPASI OLARAK KULLANILDI”

“Son dönemlerde burasının piknik alanı yapılması konusunda çıkan haberler akla başka sorular getiriyor. Septimius Severus Köprüsünde ihale aşamasına gelindiği haberi 3 Mart 2013 tarihinde veriliyor. Ekim 2015’te Gaziantep Milletvekili köprünün restorasyon çalışmalarına başlanacağının müjdesini veriyor. Belediye Başkanımız tarihi köprünün turizme kazandırılacağını duyuruyor. 4.11.2016’da köprüde restorasyon çalışmaları başlatılıyor. Tarihi bir restorasyon alanının içerisinde paletli bir iş makinesi dolaşıyor. Bu iş makinesinin bıraktığı tırnak izlerinden sütun başlarının söküm işlemlerinde kullanıldığı anlaşılıyor. Sütun başlarından bir tanesini çay sehpası olarak kullanmışlar. Tarihi eserlere bizim sahip çıkmak gibi bir sorumluluğumuz var. Müzeden izin alınmadan bunların yapılması büyük bir suçtur. Çalışmalar sırasında bir müze yetkilisi bölgede bulunsa idi bu taşların tamamı işaretlenirdi.”

“PROJEDEN ÖNCE İHALESİ YAPILDI”

Proje onaylanmadan ihalenin yapıldığını belirten Severoğlu, “İhalenin yapılmasından 1,5 yıl sonra restorasyon projesi onaylatılıyor. İşlere o dönemde başlanmış olması gerekiyor. Köprüde bulunan taşların korunması gerekiyor. Köprünün genel karakterini ortadan kaldıran düzenlemeler yapılmış. Projesi olmayan bir işin ihalesinin yapılması bir Gaziantepli olarak beni rahatsız ediyor. Projenin herkes tarafından bilinmesi gerekiyor.”

“UZMAN KURULUŞLARA BİLGİ VERİLMEDİ”

“Bir süredir yerel ve ulusal basında tartışma yaratan Roma dönemi eseri Septimius Severus köprüsünün restorasyon uygulaması Karayolları Bölge Müdürlüğü tarafından 07.09.2015 tarihinde düzenlenen ihaleyle başlatılmıştır. Karayolları’nın bu hamlesiyle uygulama süreci başlatılmış olsa da, ihalenin gerçekleştirildiği tarih itibariyle ilgili Bölge Koruma Kurulu’nun onaylamış olduğu bir restorasyon projesi bulunmamaktadır. İhaleden önceki 1050 sayılı Koruma Kurulu kararında belirtilmiş olmasına rağmen KUDEB’in devre dışı bırakılması, Rölöve Anıtlar Müdürlüğü’nden destek alınmaması, Müzeler Müdürlüğü uzmanlarının iletişime geçmesine rağmen araştırma kazıları konusunda bu uzman kuruluşlara bilgi verilmemiştir.”

“KÖPRÜ MALİYE HAZİNESİNİNDİR”

“İhale gerçekleştirilmeden önce Koruma Kurulu tarafından çeşitli kararlar alınmıştır. Bunlara kısaca göz gezdirilecek olursa; “Koruma Bölge Kurulu’nun 25.7.2013 tarih ve 638 sayılı kararıyla Restorasyon projesi uygun bulunmamıştır. Kurulun 29.1.2015 tarih ve 1050 sayılı kararıyla Restorasyon projesi Uygun bulunmamıştır. Ayrıca Kararda Kültür Varlığı için Mülkiyeti karayollarına ait denilmektedir. Bu imkansızdır, Maliye Hazinesinindir. “Koruma Kurulu’nun 30.3.2016 tarih ve 1628 sayılı kararında alanda yapılan araştırma kazısı sonrası açığa çıkan verilere göre hazırlanan restitüsyon projesinin uygun olduğuna, bir belge niteliği taşıması niteliğinden dolayı araştırma kazısı sorası açığa çıkan verilerin revize rölöve olarak hazırlanarak kurulumuza sunulmasına, Yine aynı kararda; “revize restorasyon projesinin ise yapının büyük bir kısmı yok olmasından dolayı mevcut kalıntıların yapının tamamlanarak, onarılması için yeterli veri sağlamadığı, işlevsel bir gereklilik bulunmadığı, tamamlama uygulamasının köprünün eksik verilerle rekonstrüksiyonu anlamına geleceği ve böyle bir uygulamanın köprünün özgün kalıntılarına zarar vereceği ve çağdaş koruma yaklaşımlarına uymadığı gerekçeleri ile uygun olmadığına, Köprünün mevcut olan yapısının statik gereksinmelerle birlikte konsolidasyona (sağlamlaştırma) yönelik restorasyon yaklaşımının uygun olacağı önerisi doğrultusunda hazırlanacak revize restorasyon projesinin kurulumuza sunulmasına karar verilmiştir.”

“PROJE UYGUN BULUNMADI”

“23.6.2016 tarih ve 1785 sayılı kararla yine Septimius Severus Köprüsü’ne yönelik hazırlanan revize rölövenin uygun olduğunu, revize restorasyon projesinin ise kurulumuzun 30.3.2016 tarihli 1628 sayı-lı kararında ayrıntılı olarak anlatılan hususlara göre hazırlanmadığı anlaşıldığından uygun olmadığına karar verilmiştir. Aynı Kararda; “Restorasyon yapısal analiz raporunda üç müdahale üzerinde durulduğu anlatılmasına rağmen,  sadece bir önerinin kurulumuza öneri olarak sunulması ve diğer önerilerle ilgili bir proje değerlendirme yapılmadığı görüldüğünden kurulumuzun 30.3.2016 tarih ve 1628 sayılı kararında belirtilen hususlar göz önüne alınarak, onarım projesi hazırlandığı takdirde konunun yeniden değerlendirilebileceğine karar verilmiştir. 19.10. 2016 tarih ve 1896 sayılı kararda Septimius Severus Köprüsü’ne yönelik hazırlanan iki önerili restorasyon projelerinden köprünün kısmi tamamlanmasına yönelik olan projenin 660 sayılı ilke kararları gereği uygun olduğuna, mevcut kalıntıların yapının tamamlanarak onarılması için yeterli veri sağlamadığı, işlevsel bir gerekli-lik bulunmadığı, tamamlama uygulamasının köprünün eksik verilerle rekonstrüksiyonu anlamına geleceği ve böyle bir uygulamanın köprünün özgün kalıntılarına zarar vereceği ve çağdaş koruma yak-laşımlarına uymadığı gerekçeleriyle uygun olmadığına karar verilmiştir.”

KURUL GÖREVLENDİRİLDİ

Karayolları Bölge Müdürlüğü, Koruma Bölge Kurulu 19.10.2016 tarih ve 1896 sayılı kararına itiraz etmiş ve Yüksek Kurulda yapılan görüşmeler sonunda; ‘’Septimius Severus Köprüsü’ nün büyük bir kısmının ayakta olmadığı ve eldeki mevcut verilerin yapının tamamlanarak onarılması için yeterli veri sağlamadığı hususları dikkate alınarak itirazını reddetmiştir. Gaziantep Kültür Varlıklarını Koruma Kurulunun 19.10.2016 tarih ve 1896 sayılı kararının geçerli olduğuna, ayrıca Septimius Severus Köprüsü’ nün bulunduğu alanda yapılan çalışmalarda açığa çıkarılan ve köprüye ait olan mimari blokların korunmasının sağlanması hususunun da ilgili bölge kurulunca değerlendirilmesine karar verildi. Burada Kurulun bazı mimari blokların korunmasının değerlendirilmesi hususunda kurulu görevlendirdiği anlaşılmaktadır.”

NEDEN ARAŞTIRMA YAPILMADI?

Severoğlu, projeye ilişkin şu soruları yöneltti: “Bölge Koruma Kurulu, Yüksek Kurulun değerlendirmesi ile ilgili ne yapmıştır, ya da neden bir şey yapmamıştır?  Aylardır Basın ve sosyal medya üzerinden süren tartışmalara rağmen neden Kurul Müdürlüğü bir değerlendirme ve yerinde inceleme yaparak tartışmalara son noktayı koymamaktadır? Gaziantep Müze Müdürlüğü Basında yer alan haberlerden de anlaşıldığı gibi neden bir araştırma ya da soruşturma yapmamıştır? Gaziantep Rölöve Anıtlar Müdürlüğü projeye neden dahil edilmemiştir?  Uzmanlaşmış bir firma tarafından yaptığı varsayılan çalışmalarda ortaya çıkan Kültür varlıkları olan Mimari bloklar neden Müzeye bildirilmemiştir?  İhale öncesi Kurulun 29.1.2015 tarih ve 1050 sayılı kararıyla, uygulamanın KUDEB ve Karayolları Genel Müdürlüğü denetiminde yapılmasına karar verilmişken neden KUDEB devre dışı bırakılmıştır?”

GAZİANTEP VALİLİĞİ OLAYA DERHAL EL KOYMALIDIR

“İlgili Kurum Temsilcileri Ve Mimarlar Odası, Turizm Derneği Gibi Sivil Toplum Kuruluşları Temsilcilerinin Olacağı Komisyon Bütün Detayları İncelemelidir. Hakediş Raporları İncelenerek Restorasyon Projesi Onaylanmadan Uygulama Yapılıp Yapılmadığı Tespit Edilmelidir” diyerek sözlerini noktaladı.

A.DUMAN

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.