Yargı Reformu 82 milyonundur

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, AA Editör Masası'nda Yargı Reformu Strateji Belgesi ve gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.

Programın başında ramazan mesajını paylaşan Gül, vatandaşların Kadir Gecesi'ni tebrik etti, güzel bir bayramlar dileğinde bulundu.

Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandığı hatırlatılarak, "Yapılacak reformlarla 5 yıllık bir plan ortaya kondu. 2023 yılında nasıl bir yargı sistemi oluşturulması hedeflendiğini açıklamış oldunuz. Stratejide yer alan hedeflerin takibine yönelik bir mekanizma kurulacak mı? Strateji Belgesi kapsamında yasal düzenlemeleri içeren bir yargı paketi beklemeli miyiz, bu ne zaman Meclis gündemine gelecek?" sorusu üzerine Gül, açıklanan Yargı Reformu Stratejisi'nde belirtilen hedeflerden kanunlaşması gerekenlerin Meclis gündemine geleceğini bildirdi.

Yargı reformu sürecinde Cumhurbaşkanı kararnamesiyle olacak adımlar, Bakanlığın, Hakimler Savcılar Kurulunun, YÖK'ün yapacağı uygulama ve alacağı kararlar bulunduğunu aktaran Gül, "Burada her kuruma, her bakanlığa düşen görevler var. Yargının gerçekten güven veren bir hale gelmesi için herkesin yapması gereken birtakım düzenlemeler, öneriler söz konusu. Dolayısıyla bunlardan birisi de kanunla yapılacak alanlar ve büyük bir kısmı da kanun. Dolayısıyla mutlaka bir yargı paketi en kısa zamanda gelecektir diye düşünüyoruz. Çünkü AK Parti grubundaki arkadaşlarımızın bu çerçevede çalışmaları var." diye konuştu.

Gül, sürecin çok geniş katılımla gerçekleştirildiğine vurgu yaparak, sözlerine şöyle devam etti:

"Oturup da 3-5 bürokrat hazırlamış değil. Çok geniş katılımla yaptık. Bir belge de ortaya çıktı. Sadece kağıt üzerinde kalması o reforma, o yol haritasına en büyük haksızlıktır. Bunun iyi uygulanması gerekiyor. Bu çerçevede de yine bakanlık dışında, hükümet dışında ilgili kurumların da bir ikinci gözle, objektif, tarafsız gözle bakacağı, hesap verilecek şekilde, 'siz bunları açıkladınız ama yıl sonu geldi, birinci yılda reform şu aşamada, bu aşamada' gibi değerlendirme ve izleme yapılacak. Bunu da en kısa zamanda bu kurul oluşup bir hükümeti, yürütmeyi, bu konudaki sorumlu kurumların da ne yaptığını, ne yapmadığını denetleyecek. Bu anlamda denetime açık, kamuoyunun önünde şeffaf bir şekilde bu reformun uygulanmasını, hayata geçmesini de takip edeceğiz."

"Özellikle Avrupa Birliği ya da Batılı dostlarımızdan diyelim çok sık aldığımız eleştirilerden bir tanesi, 'gazetecilerin çoğunlukla içeride olduğu, keyfe keder tutuklamaların yapıldığı bir ülke', adalet açısından biraz sıkıntılı bir algı vardı. Strateji Belgesi'yle bu algıyı da lehimize, olumlu çevirmiş olabilecek miyiz?" sorusunu yanıtlayan Bakan Gül, tüm reform ve düzenlemelerin vatandaşların hukuk sistemine güveneceği bir ortam için yapıldığını belirtti.

Abdulhamit Gül, "Hukuk devletinde her insan kendinden emindir, hukuktan emindir. Akşam yatağına rahat bir şekilde girer, sabah da erken bir şekilde huzur içinde kalkar. Bir gece, 'Acaba bana bu gece saat 2'de, 3'te bir müdahale olur mu?' endişesiyle yaşamaması gerekir." dedi.

Dün açıklanan pakette tutuklulukla ilgili amaçlara da yer verildiğini anımsatan Gül, şöyle konuştu:

"Tutuklulukta soruşturma ve kovuşturma dönemiyle ilgili azami süre var. Ama diyelim ki 3 yıl dava açmadınız, 3 yıl tutuklu kalabiliyor. Böyle olmayacak. Belli bir süre belirlenecek. Siz soruşturma, savcılık makamı olarak bu konuda birisi tutukluysa bir an önce mahkemeye çıkması onun en doğal hakkıdır. Bu hususla alakalı çalışmalarınızı, delillerinizi toplamanız gerekir ve belli bir süre eğer bu olmadıysa onu serbest bırakmanız gerekir. Dolayısıyla Türkiye'de bu anlamda bir mevzuat söz konusu değildi. Bu çok önemli bir devrim. Sizin de bahsettiğiniz uzun süre tutukluluklarla ilgili eleştirilerin böylece bir mevzuat temelinde ortadan kalkmasını bekliyoruz."

"Bu da AB ile referans bir süre, onlara bakarak belirleyeceğimiz bir süre şeklinde mi olacak?" sorusuna karşılık Gül, "Biz kendimiz en kısa zamanda... Çünkü bu özgürlükler bizim vatandaşımız için. Türkiye daha güçlü bir hukuk devletine ihtiyaç duyuyor. Daha fazla özgürlüğe fazlasıyla layık. O yüzden vatandaşımızın ihtiyacı ve tüm dünyadaki evrensel hukuk ilkelerini Türkiye'de de eksiksiz hayata geçirmek istiyoruz. Bu çerçevede bu düzenlemeler de yapılacak. Böylece keyfi tutuklamalar ya da uzun süre tutuklamaların da ortadan kalkmasını hedefliyoruz." diye konuştu.

"Bu çalışma yapılırken dünyadaki örneklerin incelenip incelenmediği" yönündeki soru üzerine Gül, şunları söyledi:

"Çok. Hem arkadaşlarımız infazla ilgili çağdaş sistemleri hem ceza adaleti hem mahkemeye gelmeden çözülebilecek yollarla ilgili, alternatif çözüm yollarıyla ilgili tüm arkadaşlarımız bu çalışmayı yaptılar, uluslararası literatürü taradılar. Bakanlığımızın adli müşavirleri belli ülkelerde bulunan arkadaşlarımızın yoğun çalışmaları oldu. Bu anlamda uluslararası dünyada hangi hukuki gelişmeler varsa bunlar da değerlendirildi ve objektif bir şekilde masaya yatırıldı, istifade edildi." 

Bakan Gül, Gazişehir Gaziantep'in Süper Lig'e çıktığı hatırlatılarak bu konudaki düşüncesinin sorulması üzerine şu ifadeleri kullandı:

"Stada gidemedim ama program biter bitmez televizyondan takip etme, heyecanı yaşama imkanım oldu. Çok güzel, keyifli bir maç oldu ve Gazişehir uzun zaman olmadı ama Süper Lig'den düştükten sonra üzülmüştük şehir olarak da. Gaziantep çünkü Süper Lig'de çok başarılı dönem geçirdi. Doğu ve Güneydoğu, bölgede de Süper Lig'de olacak bir takım. Bölge açısından da çok güzel bir gelişme oldu. Tüm futbolcularımıza, başkanımıza, tüm yönetime, destek veren tüm Gaziantepli hemşehrilerimize teşekkür ediyorum. Cumartesi günü de büyük bir kutlama yapacağız Gaziantep'te. Hatay da çok güzel oynadı bugüne kadar, çok başarılı oynadı. Komşu, kardeş şehrimiz. Biz geçen sene de penaltılarla elenmiştik Erzurum'a. Sporda bu tür güzellikler, rekabet var. Umarım bu başarılar Hatay Spor için de tüm takımlarımız için de olur. Mutluyuz."

Yargı Reformu Strateji Belgesi'ne ilişkin, "Bundan sonraki yol haritası ne olacak? İlk adımları biz ne zaman görmeye başlayacağız?" sorusu üzerine Gül, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'yle milletvekillerinin kanun teklifi verebildiğine ve Meclis takvimine işaret etti. 

Gül, stratejiyi tüm kamuoyunun bilgisine sunduklarını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: 

"Kanunlaşacak hususlarla ilgili başta AK Parti grubumuz olmak üzere, çünkü Genel Başkanımız tarafından açıklanmış, hükümetimizin üzerine çalıştığı bir metin, bunu tüm Meclis, milletvekillerimiz sahiplenip elbette Meclis iradesiyle teşekkül edecektir. Çok gecikmeden bunun kanunları çıkacak, idarenin gerektirdiği tüm tedbirler hızlı bir şekilde alınacak." 

Adalet Bakanı Gül, "Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde 'Yeni bir İnsan Hakları Eylem Planı hazırlanacak' başlığı vardı. Hak ve özgürlüklerin geliştirilmesi, özellikle ifade özgürlüğünün alanının genişletilmesi konusunda ne tür adımlar atılacak?" sorusuna karşılık, özellikle insan hakları bağlamında Türkiye'nin maruz kaldığı haklı veya haksız eleştirilerin masaya yatırıldığını vurguladı. 

Hangi konularda, hangi kurumlarda eksiklik olduğu, hangi adımların atılması gerektiği noktasında İnsan Hakları Eylem Planı ile tüm kurumlara ev ödevi verildiğini anlatan Gül, şunları kaydetti: 

"Bu, hükümetimizin insan hakları bağlamındaki yol haritası. Yakın zamanda bu çalışmayı da tüm kurumlarımızla yapacağız. İnsan hakları alanındaki tüm akademisyenler, sivil toplum kuruluşları, sendikalar, tüm ilgili kurumlarla ve yurt dışı uluslararası kuruluşlarla arkadaşlarımız çalışıyor. Bu konuda da Türkiye öz güven içerisinde ve nerede bir ihlal varsa buna sıfır tolerans gösterecek şekilde bu belgemizi de yakın zamanda açıklayacağız. 

Burada çok gecikmeden ifade, düşünce özgürlüğü, hak ve özgürlüklerin genişletilmesi bizim temel yaklaşımımız. İfadesinden, düşüncesinden, eleştirisinden dolayı hiç kimsenin hapis cezası ya da mahkumiyet almadığı bir sistemi hep beraber inşa edeceğiz. Herkes özgürce konuşacak, kimse susmayacak, eleştirisini söyleyebilecek. Bu konuda AK Parti olarak çok önemli adımlar attık ama bazen uygulamada farklılıklar oluyor, bazen mevzuatı güncellemek gerekiyor."