GİDERAYAK SÖYLENENLER:
Mehmet Türkan
GEZİ GÜNLÜKLERİMDEN
Dolmen mezarlar Yavuzeli ilçemizde bulunan Karadağ’ın zirvesinde, Küçük Karakuyu köyü sınırları içindedir.
Kimlerden kaldığı, hangi medeniyetlere ait olduğu, yöreye ait uygarlıkların olup olmadığı, yapım tarihi bilinmemekle birlikte, ilçemizin görülmeye değer yerlerdendir.
Son günlerde, yol yapımı, (Enkaz dökülmesi) yörenin gözden ırak olması, korunamamak, define arayıcılarının verdiği zararlar gibi etkiler nedeniyle, sadece bir kaçı ayakta kalabilmiştir. Oysa bu yörede bildiğim kadarıyla 17 adet dolmen mezar bulunmaktaydı.
Bu günlerde bu mezarlarda çevre düzenlemesi yapılarak, Gaziantep büyükşehir belediyesince (KUDEB) ancak 4 adet mezar koruma altına alınabilmiş.
Dolmen mezarlar, yine de bu haliyle bile, meraklıların uğrak yeri olma özelliğini taşımaktadır.
KARADAĞ DOLMENLERİ (MENHİR)
“Menhir” de denilen: “Dolmen” sözcüğü Keltçe: “Tolmen” kelimesinden türemiştir. Sözcük, günümüze kadar: ”Dolmen” şeklinde ulaşabilmiş.
Dolmenler, arkeoloji literatürlerinde: “Meğalitik anıtlar” olarak geçer. Ancak ülkemizde ya da dünyanın birçok yöresinde çeşitli tip ve boyutlarda: “ Taş çağı gömütleri” olarak bilinmektedir.
Gömüt olarak bu anıtlar; 2-4 metre yükseklikte ve 4 metre karelik bir odacık görünümünde olduğu gibi, yan yana sıralanmış dolmenlerden oluşan yol durumuna da getirilmiştir. Dolmenlerin ya da menhirlerin galeri görünümünde olanlarına da rastlanmaktadır.
Galeri biçiminde olan dolmenlerin uzunluğu 25 metreyi bulmaktaydı. Dolmenlerin bir kısmı toprak altında, bir kısmı toprak üzerinde görülebiliyordu. Ayrıca toprak bulunmayan yerlerde büyük küp mezarlar şeklinde görülebilmekteydi.
Türkiyede; Trakya bölgesi, Kastamonu, Antalya, (Karain) Hatay, Gaziantep, Adıyaman, Kars gibi illerde görülen dolmenlerin tarihi bağlantılarını anlayabilmek için arkeolojik materyallere ihtiyaç duyulmaktadır. Ya da günümüzden 1500 yıl kadar önce kullanılan (Bugün yok olan, kullanılmayan) keltçe dilinin Anadolu’da kimler tarafından kullanıldığının bilinmesi gerekiyor.
KELTÇE NEDİR
Keltçe: Hint Avrupa dil ailesinin bir alt kolundandır. Asil kelt dili 5.yy' dan sonra kaybolmuştur. İspanyolların, Galyalıların, Portekizlilerin ana dili olarak kullandığını bu dil Fransızcanın da atası olarak bilinmektedir. Günümüzde bu dil, Fransızca ve İngilizce gibi bugünkü geçerli dillere bir anlamda babalık etmiş, kaybolan bir dil olarak bilinmektedir.
Karadağ dolmenleri, Yavuzeli ilçemizin sınırları içinde bulunan: “Karadağ” denilen bir dağın zirvesinde bulunmaktadır. Dağın doruklarından Ballık köyüne kadar uzanan dolmen mezar sayısı yöre halkından alınan bilgileri göre 18 adet kadardı.
Ballık köyü sınırları içinde bulunan Ballık kaya mezarları değişik, ana taş ve kapı şeklinde delikli bir taş olmak üzere 4 adet taştan oluşmaktaydı.
Son yıllarda Gaziantep Büyükşehir belediyesi bünyesinde oluşturulan taşınmaz kültür varlıklarını, (Kudeb) koruma, uygulama, denetleme bürosu olarak çalışan birim Karadağ dolmenlerinden ancak 4 adedinin çevre düzenlemesini yaparak bu dört anıt mezarı koruma altına alabilmiş.