Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Kazakistan Tarım Bakanı Aidarbek Saparov ve beraberindeki heyetle bir görüşme gerçekleştirdi. Gerçekleşen görüşme sonrası iki ülke arasında 4 protokol anlaşması imzalandı. Gerçekleşen toplantının ardından Bakan Yumaklı gazetecilerin sorularını yanıtlayarak Çukurova'da çiftçiliğin bittiğine yönelik iddiaları açıkladı.
"İkili ticaret rakamlarımız yeni bir rekora imza atarak 6,5 milyar doları geçti"
Kazakistan ile Türkiye arasında iyi bir ilişki olduğunu ve bu iyi ilişkilerin ticaret alanında da karşılık bulduğunu söyleyen Bakan Yumaklı, "Nitekim, 2023 yılında ikili ticaret rakamlarımız yeni bir rekora imza atarak 6,5 milyar doları geçti. Bunu iki ülkenin de yeterli bulmadığını ve rakamı 10 milyar dolara çıkarmayı arzuladığımızı bir kez daha ifade etmek isterim. Tarımsal ticaretimiz ise, 2023 yılında yaklaşık 300 milyon dolar olarak gerçekleşti. Potansiyelimizin çok altında olan bu rakamı da daha yukarılara çıkarmak için her türlü iş birliğine hazır olduğumuzu bir kez daha belirtmek isterim" diye konuştu.
Kazakistan'la 4 anlaşma imzalandı
Gerçekleşen anlaşmalar hakkında da bilgi veren Yumaklı, "İşte sözünü ettiğimiz potansiyeli harekete geçirmek için biraz önce ülkelerimiz arasında 4 anlaşmaya imza attık. Bunlar; Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğümüz ile Kazakistan’ın Ulusal Tarım Bilimleri Eğitim Merkezi arasında imzalanacak Tarımsal Araştırma ve İşbirliği İyi Niyet Protokolü. Kazakistan Tarım Bakanlığı Ulusal Tarım Bilimleri Eğitim Merkezi ile Türkiye Arıcılık Birliği arasında uluslararası bilimsel ve pratik iş birliğine ilişkin protokol. Kazakistan Tarım Bakanlığı'na bağlı Ulusal Tarım Bilimi Eğitim Merkezi ile Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi arasında iş birliğine dair protokol. Bakanlığımız ile Kazakistan Tarım Bakanlığı Arasında Devlet Destekli Tarım Sigortaları Alanında İşbirliği Konusunda Niyet Beyanı. Anlaşmalarla iki ülke arasındaki tarımsal ticaretin yanında karşılıklı tecrübe aktarımının da ön plana çıkacağını düşünüyorum. Özellikle Tarım Sigortaları konusuna ayrıca değinmek istiyorum. Yakın zamanda Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerinde bu sistemin kurulması için de pek çok çalışma yaptık. Bunun ilk örnekleri Azerbaycan ve Özbekistan oldu. İnanıyorum ki, bugün imzalayacağımız niyet beyanıyla da benzer bir sistemin kurulması için beraberce hareket edeceğiz" ifadelerine yer verdi.
"Devam eden yatırımlar olmakla beraber mevcuttaki suyumuzu da dikkatli ve verimli kullanmamız gerekir"
Çukurova'da çiftçilere üçüncü ekimin yapılmaması noktasında Sulama Birliği bir uyarıda bulunmuş ve bu uyarı bazı basın yayın organlarında 'çiftçilik bitiyor' olarak lanse edilmişti. Konuya ilişkin açıklama yapan Bakan Yumaklı, "İklim değişikliğinin başta su kaynakları olmak üzere çok derin etkisini 2023'ün son çeyreğinden itibaren zaten vurguluyoruz. Su verimliliği seferberliğini de bu anlamda başlattık. Çok farklı faaliyetlerle bunları kamuoyunun gündeminde tutmaya çalışıyoruz. Çünkü hem tarımsal üretimde hem sanayi üretiminde hem bireysel kullanımda çok önemli suyu dikkatli kullanma konusu. Öncelikle şunu söyleyelim; biz Çukurova'ya son 22 yılda 149 tesis yaptık ki bunların bugünkü rakamları yaklaşık 42 milyar lira. Dolayısıyla burada bu yapılan yatırımların halihazırda mevcut tarımsal üretimi karşıladığını söylemek mümkün. Ancak hem bugünü hem bundan sonraki dönemimizi yine sulama kanallarını ki Seyhan sulamasının kapalı sisteme dönüştürülmesi, Seyhan Barajı'ndan yine bu ovaya su aktarımı, hem Seyhan hem de Çatalan Barajı'nı da kullanılmayan suyun kullanılmasına dair projeler üretilmeye devam ediyor. Seyhan Barajı'ndan Seyhan Ovası'na su aktarımının inşaat ihalesine bu içerisinde çıkmış olacağız. Halihazırda devam eden süreçte Sulama Birliği'nin çiftçileri üçüncü ürün ekiminde uyarması maalesef bazı basın yayın organlarında 'tarımı bitirme belgesi' olarak açıklandı. Bir kere bunu tümüyle reddediyorum. Çünkü her halükarda suyumuzu verimli kullanmamız gerekir. Halihazırda devam eden yatırımlar olmakla beraber mevcuttaki suyumuzu da dikkatli ve verimli kullanmamız gerekir. Buradaki uyarıyı 'tarımı bitirme belgesi' olarak kabul etmek ve bu şekilde lanse etmek büyük bir aymazlık açıkçası. Tarımla ilgili her konuya 'bittik' penceresinden bakanların başka bir şey söylemesi mümkün değil açıkçası. Biz yaklaşık 2025 sulama sezonunda Çatalan Barajı'ndan su aktarımı konusunda çalışmalarımızı bitirdiğimizde yaklaşık 860 milyon metreküp ilave suyu çiftçilerimizin hizmetine sunmuş olacağız. Bu sürekli devam eden bir husus. Yapılanları biliyorlar, yapılmışları biliyorlar ancak en ufak bir konuyu da manipüle ederek mecrasından çıkartmış oluyorlar" diye konuştu.
Geçen yıl soğanın rekoltesinin 2,6 milyon ton olduğunu hatırlatan Bakan Yumaklı, "Soğanda geçen yıl rekolte 2,6 milyon tondu. Bu yıl 2,8 milyon ton bekliyoruz. Bazı yerlerde kuraklık kaynaklı rekolte düşüklükleri olabilir ama hiçbir şekilde bir problem beklemiyoruz" ifadelerini kullandı.
Domatesin rekoltesine ilişkin açıklamalarda bulunan Bakan Yumaklı, "Geçtiğimiz yıl 5,5 milyon tondu salçalık domates bu yıl 6,1 milyon tonluk bir rekolte bekliyoruz. Tabi ürün bolluğuyla alakalı özellikle sözleşmeli üretimi olmayan üreticilerimizin mağduriyeti oldu ancak bunun da öncesinde sözleşmesi olmasına rağmen bazı sanayicilerin ürün alımında problem çıkardığını tespit ettik. Ticaret Bakanlığımızla birlikte bunları tespit ettik ve gerekeni yapacağız. Tarım Kredi Kooperatifleri başta olmak üzere ürün alımıyla alakalı salça fabrikalarıyla da iki bakanlık olarak görüştük şu an için büyük bir sorun beklemiyoruz açıkçası ama çok yakından takip ediyoruz" şeklinde konuştu.