|
||
![]() |
AYRI BAŞ ÇEKMEK(3) | |
Nejat Güneri | ||
Kısmet olursa bundan böyle her Perşembe “Ayrı baş çekerek” Antep’imize özgü unutulmuş GÜZELLİKLERİ anlatmaya çalışacağım. Hatırlarsınız, bundan önceki yazımda kız evinden yahla-zılgıtla getirilen cehizden ve mahiyetinden bahsetmiştim. KINA GECESİ: Bu gece günümüzde yapıldığından çok daha değişik ve anlamlı bir şekilde yapılırdı. Oğlan evinin, kız evine cehiz almaya gittiği gibi yine oğlanın genç arkadaşları bir araya gelerek yahla- zılgıtla, gazel- kasidelerle kız evine gelirler. Kız evi tarafından yoğrulup kaz yumurtası büyüklüğünde topaklar haline getirilmiş ve büyük bir sininin içine düzülmüş, üzerlerine yanan mumlar dikilmiş kına sinisi oğlan evinden kına almaya gelenlere verilir. Siniyi alan oğlan evi gençleri yine hayla-huyla oğlan evine gelir. Sıra oğlanın eline kına yakmaya gelmiştir. Kınayı yakanın mutlaka bekâr olması gereklidir. Bununda sebebi abbisi (darısı) kınayı yakana olması içindir. Daha sonra güveğin eline kınayı yakan genç’e kız evinden gelen dört köşesi sarı tel işlemeli bir çerçeve (tülbent mendil) verilir. Biraz eğlenildikten sonra sıra oğlanın eline kına yakmaya gelir. Ama kına yakılacak güveği saklanarak ortadan kayıp olur. Bu defa gençler güveğiyi ararlar ve bir şekilde bularak yine büyük şamatalarla eline kına yakılr. GELİNÇ… Kına gecesinin gündüzünde oğlan evinde, oğlanın bütün akraba-hısım kadınları, mahalle konu komşu kadınları toplanır kendi aralarında çalar oynarlar. Tabii bahsi geçen dönemin ele geçmez, olmazsa olmazı KARAHAVVA ve ESMA HANIM… Onlarda unutulmamalı! KARAHAVVA: Afrika zencisi gibi siyah, iri yarı heybetli ve 50 yaşlarında ızbandut gibi bir kadın. Düğünlerde çalmak için kendine mahsus bir zilli defi vardır. Bunun da kendine mahsus bir ahenkle çalar. Bazen gelinçdeki kadınlar galeyana gelerek Karahavvaya eşlik etmek için deplek (darbuka), büyük leğen veya teştlerin dış tarafına kaşık sapı ya da bir tahta parçasıyla çalarak Karahavvya eşilik ederlerdi. Bu ahenkli eğlence öğle sonrasına kadar sürer. Daha sonra oğlanın anası yakın akraba kadınları örtünerek (giyinerek) kız evine giderek gelini alarak dönerler. ESMA KADIN: Bu kadında gelinçilere düğünlere uduyla katılır. Ancak Karahavvadan daha yüksek bir sazende olarak kabul görürdü. KAYNAK: GAZİANTEP HALK BİLGİSİ DERLEMELERİ (GAZİANTEP ADATLERİ) ŞAKİR SABRİ YENER-15.3.1933
|
||
Etiketler: AYRI, BAŞ, ÇEKMEK(3), , |
|